SYSTEMS COMMISSIONING - SUSTAINABILITY IN BUILDING CONSTRUCTION!







 

Εισαγωγή

Η διαδικασία “Systems Commissioning” κατά την κατασκευή κτιρίων υψηλών επιδόσεων (!) αντιμετωπίζονται  διεθνώς ως από τις πλέον σημαντικές επενδυτικές προκλήσεις στην σύγχρονη κατασκευή.

Από την αρχή της εθελοντικής εφαρμογής των προτύπων Systems Commissioning Process στα Μηχανολογικά και Ηλεκτρολογικά συστήματα και το πρώτο έργο (2002) που υλοποιήσαμε: «Ολυμπιακό έργο - Main Press Center, στο Μαρούσι» έως το τελευταίο έργο μας, κλείνουμε 19 χρόνια εμπειριών στην Ελλάδα.


Ο στόχος για καλύτερα κτίρια είναι μια ομαδική προσπάθεια επαγγελματιών, Συμβούλων  και Επενδυτών. 


Οι επενδυτές  σήμερα αποφασίζουν μια επένδυση για διαφόρους προσωπικούς λόγους, που εκτιμούν με δικά τους κριτήρια διαβάθμισης, θέλοντας να προσφέρουν ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα σε μια εποχή διαδικτυακών καινοτομιών τεχνολογίας Πληροφορικής και Επικοινωνιών.

Οι ιδιοκτήτες των κτιρίων ξοδεύουν περισσότερα σε σύνθετα συστήματα απ’ ότι στο παρελθόν (!) αν και πολλοί δεν παίρνουν τα αποτελέσματα και τις επιδόσεις που αναμένουν. 

Μια μελέτη  60 εμπορικών κτιρίων (Commissioning for better buildings in Oregon, 1990) βρήκε ότι περισσότερα από τα μισά από αυτά υπέφεραν από προβλήματα αυτοματισμών. 

Επιπλέον το 40% είχαν προβλήματα με τα μηχανήματα και τις εγκαταστάσεις θέρμανσης, αερισμού και κλιματισμού και το 33% είχαν αισθητήρες που δεν λειτουργούσαν σωστά. 

Ένα 15% των κτιρίων που μελετήθηκαν στη πραγματικότητα δεν απέκτησαν τα μηχανήματα ως είχαν προδιαγραφεί και σχεδόν το 25% από αυτά είχαν αστοχίες στη λειτουργία των συστημάτων ελέγχου, των συστημάτων εξοικονόμησης ενέργειας και των συστημάτων αυτόματης οδήγησης κινητήρων με ρυθμιστές στροφών (Motor Drives).



Το κτίριο είναι μία επένδυση. 

Φτωχή αποδοτικότητα σημαίνει απώλεια χρημάτων. 

Τα υπερβολικά κόστη επισκευών και αντικατάστασης εξαρτημάτων, οι απουσίες των εργαζομένων, τα προβλήματα της ποιότητας του εσωτερικού αέρα στοιχίζουν στους ιδιοκτήτες κτιρίων και στους εργοδότες εκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο.






Οι διαδικασίες Systems Commissioning είναι ένας τρόπος να διακοπεί η διαρροή των χρημάτων αυτών για πάντα.

Η διαδικασία Commissioning ενός κτιρίου, ως βιώσιμη λύση, μπορεί να αποκαταστήσει επίσης ένα υφιστάμενο κτίριο σε υψηλή παραγωγικότητα. 

Τέλος, μπορεί να εξασφαλίσει ότι ένα νέο κτήριο αρχίζει τον Κύκλο Ζωής με μία βέλτιστη παραγωγικότητα αυξάνοντας τη πιθανότητα ότι το κτίριο θα διατηρήσει αυτό το επίπεδο της απόδοσης.



Τι ακριβώς είναι η διαδικασία Commissioning ενός κτηρίου;

Systems commissioning, είναι η συστηματική διαδικασία που αρχίζει από την φάση των μελετών (μέσω της επιθεώρησης και του σχολιασμού των μελετών), παρακολουθεί την φάση κατασκευής και των εκκινήσεων των συστημάτων, όπως και την φάση των λειτουργικών δοκιμών και της αποδοχής και διαρκεί το λιγότερο ένα έτος (!) από την προσωρινή παραλαβή του κτηρίου. 

Περιλαμβάνει την εκπαίδευση του προσωπικού λειτουργίας και τέλος, εξασφαλίζει μέσω της πλήρους τεκμηρίωσης την επαλήθευση ότι όλα τα συστήματα και οι εγκαταστάσεις αλληλεπιδρούν αρμονικά και σύμφωνα με την βάση σχεδιασμού και τις απαιτήσεις του Ιδιοκτήτη. 

Οι Λειτουργικές Δοκιμές Αποδόσεων,  καταγράφουν το μέγεθος και την έκταση συνεργασίας των Μηχανολογικών εγκαταστάσεων με τα Ηλεκτρολογικά Συστήματα και τους Αυτοματισμούς. 

Ακόμη, καθορίζουν αν και πώς, τα εγκατεστημένα μηχανήματα καλύπτουν τους στόχους ή αν χρειάζονται περαιτέρω ρυθμίσεις, ώστε να αυξηθεί η ικανότητα και η αποδοτικότητα. 




Πλεονεκτήματα.

Μέχρι πρόσφατα, τα πλέον συχνά αναφερόμενα πλεονεκτήματα ήταν τα ενεργειακά οφέλη. Παρ’ όλο που αυτά τα πλεονεκτήματα είναι σημαντικά, ξεπερνιόνται από τα μη ενεργειακά πλεονεκτήματα της διαδικασίας Commissioning

Αυτά περιλαμβάνουν:

·       Λιγότερες αστοχίες συστημάτων κατά τη παράδοση του κτηρίου.

·       Αυξημένη ποιότητα του αέρα εσωτερικών χώρων, μεγαλύτερη άνεση των χρηστών και βελτιωμένη παραγωγικότητα.

·       Μειωμένα κόστη λειτουργίας (!) κτιρίου.

·       Μειωμένα κόστη συντήρησης (!) του εξοπλισμού και δαπανών αντικατάστασης.

 

Πολύ συχνά οι ιδιοκτήτες των κτιρίων αποδέχονται προς χρήση τα κτίρια κατά τη παράδοση των οποίων τα συστήματα «λειτουργούν» μεν αλλά, δεν λειτουργούν βέλτιστα ή σύμφωνα με τις απαιτήσεις. 

Λόγω πίεσης, ώστε να ολοκληρωθούν τα ουσιαστικά στοιχεία του κτιρίου πριν από τη χρήση οι ιδιοκτήτες συχνά αναγκάζονται προσωρινά να παραβλέψουν μη ολοκληρωμένα  συστήματα. Πολλοί ιδιοκτήτες δεν έχουν ούτε τον χρόνο, ούτε τις δυνατότητες να διαπραγματευθούν με το βάρος της αποκατάστασης των αστοχιών που χαρακτηρίζονται ως «μη σημαντικά». 

Μερικές από τις αστοχίες των συστημάτων, ποτέ δεν έρχονται σε προσοχή κατά τη διάρκεια της παράδοσης επειδή οι επιθεωρήσεις και οι λίστες του έργου εστιάζονται κυρίως σε ζητήματα που είναι κρίσιμα για τη λήψη αδειών χρήσης κατά την έναρξη λειτουργίας του κτηρίου.


Ο κύριος στόχος της διαδικασίας Commissioning είναι να εμποδίσει ή να εξαλείψει όλα τα πιο πάνω προβλήματα. 

Η εργασία του συμβούλου Commissioning είναι να προσδιορίσει τις αστοχίες των συστημάτων όσο το νωρίτερο είναι δυνατόν  και να ανιχνεύσει τη κατάστασή τους, έως ότου έχουν επιλυθεί. 

Προσδιορίζοντας τις αστοχίες νωρίς και χρησιμοποιώντας μία συστηματική διαδικασία για τις αποκαταστάσεις ο Σύμβουλος Commissioning βοηθάει την ομάδα κατασκευών παρέχοντας τα συστήματα του κτιρίου πριν από τη χρήση με  σημαντικά λιγότερες αστοχίες.




Αυξημένη ποιότητα του αέρα εσωτερικού χώρου, άνεση των χρηστών και βελτιωμένη παραγωγικότητα.

Έρευνες δείχνουν ότι τα προβλήματα άνεσης είναι συνήθη σε πολλά εμπορικά κτήρια. 

Μία αναφορά του Υπουργείου Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας (ΗΠΑ – 1997) σημείωσε ότι τα 20% έως 30% των εμπορικών κτηρίων υποφέρουν από προβλήματα ποιότητας εσωτερικού αέρα.  

Οι χρήστες των κτηρίων διαμαρτύρονται για συμπτώματα που ποικίλουν από πονοκεφάλους και κούραση έως σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις. 

Σε πιο σοβαρά περιστατικά οι χρήστες έχουν αναπτύξει την ασθένεια των λεγεωνάριων. 




Το Εθνικό Ινστιτούτο Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των ΗΠΑ (1997), επιθεώρησε 350 κτήρια με αστοχίες στην ποιότητα του εσωτερικού αέρα και βρήκε ότι περισσότερα από τα μισά περιστατικά και διαμαρτυρίες προέρχονταν από τα συστήματα αερισμού και κλιματισμού τα οποία δεν είχαν συντηρηθεί κατάλληλα.

Αν και έχει ολοκληρωθεί λίγη έρευνα για να τεκμηριώσει την σχέση μεταξύ άνεσης χώρων και της παραγωγικότητας της εργασίας, η κοινή λογική μας λέει ότι εργαζόμενοι σε συνθήκες άνεσης είναι πιο παραγωγικοί από εργαζόμενους σε συνθήκες μη άνεσης. Λίγες μελέτες που έχουν ολοκληρωθεί σε αυτό το θέμα συμφωνούν. 


Πιο κάτω είναι μία εκτίμηση των απωλειών παραγωγικότητας σε ένα τυπικό κτίριο γραφείων όπου οι χρήστες διαμαρτύρονται για έλλειψη συνθηκών άνεσης.

Εργασιακό κόστος μισθωτού:            (τυπικό 20 m2 )                 $1,500 / m2/έτος

Κόστος χαμένης παραγωγικότητας (από παράπονα):                   $1.0 / m2/έτος   


Το πιο πάνω παράδειγμα υποθέτει ότι αυτό το τυπικό κτίριο έχει ένα χρήστη ανά 20 m2 και το ετήσιο κόστος μισθοδοσίας $30,000 / εργαζόμενο. 

Εάν ένας από κάθε πέντε εργαζόμενους ξοδεύει μόνον 30 λεπτά τον μήνα σε διαμαρτυρίες γύρω από τον φωτισμό ή την θερμοκρασία  ή και τα δύο, τότε ο εργοδότης τότε χάνει 1.0 $/m2 σε παραγωγικότητα ετησίως. 

Για ένα κτήριο επιφανείας 10,000 m2  αυτή η απώλεια ανέρχεται σε $10,000 ετησίως.




Η διαδικασία Commissioning.

To πρώτο βήμα είναι η επιλογή του Συμβούλου και της ομάδας Commissioning, παράλληλα με την έκταση του αντικειμένου του έργου Commissioning.  

Αυτό σημαίνει ένα καθορισμό όλων των συστημάτων του κτιρίου (Κέλυφος – Υδραυλικά – Μηχανολογικά – Ηλεκτρολογικά) που υπόκεινται την διαδικασία. 

Πιο κάτω φαίνονται οι φάσεις και οι εργασίες Commissioning (αριστερή στήλη) που αντιστοιχούν στις φάσεις υλοποίησης του Έργου (δεξιά στήλη).

Πίνακας 1. Φάσεις και εργασίες Commissioning

Ανάπτυξη COMMISSIONING                  ΦΑΣΗ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΕΡΓΟΥ

Κατά την προ Μελέτη                                   Φάση προμελετών

R Επιλογή Συμβούλου                                 # Επιλογή ομάδας μελετών

Μελέτες Η/Μ/Υ                                                         Φάση μελετών

R Ανάπτυξη σχεδίου Commissioning         #  Αρχιτεκτονική μελέτη

R Συνάντηση έκτασης Commissioning       # Βάση σχεδιασμού και στόχοι                    

                                                                            των συστημάτων.

                                                                         # Απαιτήσεις Commissioning

R Σχολιασμός Βάσης σχεδιασμού                 # Μελέτη Εφαρμογής

R  Σχολιασμός Μελέτης εφαρμογής            # Τεύχη δημοπράτησης

R Προδιαγραφές Commissioning                 # Ανάδειξη Γεν. εργολάβου

R Επιθεώρηση μελετών

Κατασκευή / Εγκατάσταση                               Φάση κατασκευών

R Επιθεώρηση υποβολών                               # Υποβολές Μηχανημάτων και υλικών     

R Λίστες προλειτουργικού ελέγχου              # Κατασκευή

R Λίστες Λειτουργικών Δοκιμών                   # Συμπλήρωση καταστάσεων – Λίστες

R Αποδοχή προλειτουργικών Δοκιμών

R Σχέδιο Δοκιμών                                             # Εκκίνηση των Μηχανημάτων

R Αποδοχή των αναφορών εκκίνησης

R Καθοδήγηση Δοκιμών                                 # Συμμετοχή στις Δοκιμές.

R Αναφορά Δοκιμών

Αποδοχή                                                                Φάση προσωρινής Παραλαβής

R Εκτέλεση των δοκιμών Αποδοχής              # Ολοκλήρωση εκπαίδευσης

R Επαλήθευση εκπαίδευσης Χρηστών          # Ολοκλήρωση Φακέλου Έργου. 

R Αποδοχή – σχολιασμός Εγχειριδίων           # Παραλαβή Ιδιοκτήτη

Χρήση – Εποχιακές Δοκιμές                              Φάση οριστική Παραλαβής

R Εκτέλεση εκκρεμών Δοκιμών                      # Οριστική Παραλαβή

R Εκτέλεση εποχιακών Δοκιμών.                 # Συνεχής Λειτουργία και Συντήρηση.

 

Επιθεώρηση τευχών μελέτης 

(Απαιτήσεις- Σχέδια - Προδιαγραφές – Παραρτήματα – Βάση Σχεδιασμού).

Ο Σύμβουλος Commissioning επιθεωρεί τα τεύχη της προκήρυξης για πληρότητα με στόχο την πλήρη αναφορά όλων των παραμέτρων αποδοτικότητας, ειδικότερα της βάσης σχεδιασμού των συστημάτων:

·       Στόχοι και σκοπός κάθε συστήματος.

·       Πώς καλύπτονται οι στόχοι.

·       Συνθήκες εσωτερικού και εξωτερικού περιβάλλοντος.

·       Υποθέσεις για τις χρήσεις, την κατοίκηση τα χρονοπρογράμματα.

·       Υποθέσεις για τα εσωτερικά φορτία.

·       Περιγραφές των ζωνών και περιοχών.

·       Απαιτήσεις αερισμού χώρων.

·       Απαιτήσεις για το κέλυφος.

·       Υπολογισμοί επιλογής Μηχανημάτων και κριτήρια.

·       Όλες οι αλληλουχίες λειτουργίας.

·       Στρατηγικές αυτομάτου ελέγχου για την ενεργειακή αποδοτικότητα.

·       Αναφορά σε όλα τα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας που έχουν αξιολογηθεί.

·       Αναφορά σε κανονισμούς και πρότυπα συμμόρφωσης (Ελληνικά / Διεθνή). 

 

Αποφασίζοντας για το επίπεδο και την έκταση του αντικειμένου Commissioning.

Καθώς η διαδικασία Commissioning όλων των συστημάτων ενός κτιρίου, σπάνια είναι απολύτως αναγκαία, οι ιδιοκτήτες χρειάζονται να καθορίσουν το επίπεδο του αντικείμενου που είναι πλέον αποδοτικό (!) σαν κόστος προς όφελος για το συγκεκριμένο έργο.  

Πολλοί συντελεστές επηρεάζουν αυτή την απόφαση:

·       Η πολυπλοκότητα των συστημάτων.

·       Ο τύπος και το μέγεθος του κτιρίου.

·       Η χρήση του κτιρίου.

·       Αν το έργο είναι νέο ή ανα-κατασκευή ή απλή ρύθμιση των υφισταμένων συστημάτων.

·       Το ύψος τη δαπάνης που ο Ιδιοκτήτης είναι διαθέσιμος να επενδύσει.

·       Ενδεχόμενο αλλαγής της χρήσης του κτιρίου.


Ακόμη, το επίπεδο των λεπτομερειών του αντικείμενου καθορίζεται από την πολυπλοκότητα και τα συστήματα ελέγχου των εγκαταστάσεων. 

Σύνθετο είναι ένα έργο όταν αντιμετωπίζεται υψηλός κίνδυνος αστοχίας των συστημάτων, όπως:

·       Εκτεταμένοι αυτοματισμοί και στρατηγικές ελέγχου (ρουτίνες | αλγόριθμοι).

·       Πολύπλοκοι  αλληλουχίες αυτόματων λειτουργιών.

·       Υψηλός βαθμός διασύνδεσης με άλλα συστήματα και εγκαταστάσεις.


Ένα ακόμη ερώτημα που προκύπτει: η Έκταση του αντικειμένου Commissioning. 

Πόσο είναι αρκετό; 


Η απάντηση δεν είναι άμεση, δυστυχώς. 

Ορισμένα μηχανήματα ή εγκαταστάσεις απαιτούν λιγότερο commissioning, υπό συνθήκες, από άλλα. 

Επειδή κάθε κτίριο είναι διαφορετικό και επειδή οι ιδιοκτήτες και οι χρήστες, ίσως, έχουν συγκεκριμένες απαιτήσεις  δεν υπάρχουν καθαροί ή γρήγοροι κανόνες για τον καθορισμό της  έκτασης διαδικασιών commissioning.


Συμπερασματικά:


Η διαδικασία Commissioning είναι μία εθελοντική εφαρμογή προτύπων. 


Κάθε σύμβουλος, ή μελετητής τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα γνωρίζει τα πλεονεκτήματα, τις δυσκολίες, τις αντιρρήσεις και τα κόστη. 

Το βέβαιο είναι ότι οι ιδιόκτητες τα αγνοούν (!) και έχουν ανάγκη από καθοδήγηση. 

Οι καιροί απαιτούν νέες κατασκευές πολύπλοκες | καινοτόμες, καθώς και ανακατασκευές σε ένα βραχύ χρονικό διάστημα. 

Η διαδικασία Commissioning εγγυάται μεταξύ άλλων την ταχεία ολοκλήρωση και τεκμηρίωση με άρτιο τρόπο.




Σχόλια

Δημοσίευση σχολίου

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

ΝΩΠΟΣ ΑΕΡΑΣ | Η ΠΛΑΝΗ ΤΟΥ ΑΝΟΙΧΤΟΥ ΠΑΡΑΘΥΡΟΥ

2_GO SAFE WITH ESI 2.0 | How it works EL